पोलीस प्रशिक्षण केंद्र नानवीज दौंड येथे TOT ( Training of Trainers ) या विषयावर मार्गदर्शन करण्यात आले.
पोलीस प्रशिक्षण केंद्र, नानवीज दौंड येथे TOT ( Training of Trainers ) या विषयावर मार्गदर्शन केले.
या वेळी प्राचार्य मा.श्री नंदकुमार ठाकूर ,भा.पो.से. श्री रघुनाथ शिंदे उप प्राचार्य सर्व आंतर वर्ग व बाह्य वर्ग पोलीस अधिकारी, प्रशिक्षक , तसेच TOT सत्र क्रमांक १ चे अंमलदार उपस्थितीत होते.
TOT म्हणजे काय?
TOT चा पूर्ण अर्थ आहे Training of Trainers
म्हणजेच — प्रशिक्षकांना प्रशिक्षण देणे.
याचा मुख्य उद्देश असा असतो की —
ज्यांनी पुढे इतर पोलिस कर्मचारी किंवा नविन भरती झालेल्यांना प्रशिक्षण द्यायचे आहे, त्यांना आवश्यक कौशल्ये, अध्यापन पद्धती आणि विषयज्ञान यामध्ये पारंगत करणे.
🔹 TOT चे उद्दिष्ट (Objectives)
1. प्रशिक्षण देणाऱ्या अधिकाऱ्यांची अध्यापन क्षमता वाढवणे
2. प्रशिक्षणामध्ये नवीन तंत्रज्ञान, आधुनिक अध्यापन पद्धती वापरण्यास प्रोत्साहन
3. वर्गात संवादात्मक वातावरण तयार करणे
4. प्रभावी सादरीकरण (Presentation Skills) विकसित करणे
5. प्रशिक्षण कार्यक्रमाचे योजनेनुसार नियोजन, मूल्यमापन आणि फीडबॅक प्रणाली समजून घेणे
🔹 TOT मध्ये काय शिकवले जाते?
TOT कार्यक्रमात खालील विषयांवर भर दिला जातो:
1. Communication Skills (संवाद कौशल्ये)
2. Adult Learning Principles (प्रौढ शिक्षण तत्त्वे)
3. Instructional Techniques (अध्यापन पद्धती)
4. Lesson Planning (अभ्यास योजना तयार करणे)
5. Use of Training Aids (Visuals, PPT, Board work)
6. Assessment & Evaluation (मूल्यमापन)
7. Motivation and Leadership Skills
8. Team Building & Problem Solving
🔹 TOT कुठे आयोजित केला जातो?
TOT प्रशिक्षण राज्य पोलीस प्रशिक्षण केंद्रांमध्ये (Police Training Centre – PTC) किंवा
राज्य पोलीस अकादमीमध्ये (Police Academy) घेतले जाते.
उदा.:
महाराष्ट्र राज्य पोलीस अकादमी, नाशिक
विविध जिल्ह्यांतील पोलीस प्रशिक्षण केंद्रे
🔹 प्रशिक्षण कालावधी
साधारणपणे 5 ते 10 दिवसांचा Residential Course असतो,
परंतु काही विशेष TOT कोर्स 15 दिवसांपर्यंतही असतात.
🔹 पात्रता
प्रशिक्षणासाठी सामान्यतः API, PSI, किंवा Sr. Head Constable आणि त्यापुढील अधिकारी निवडले जातात.
संबंधित अधिकाऱ्यांना पुढे Instructor / Trainer म्हणून नेमण्याची योजना असते.
🔹 TOT नंतर काय फायदे होतात?
1. प्रशिक्षक म्हणून ओळख निर्माण होते.
2. नेतृत्व व संवादकौशल्य वाढते.
3. प्रशिक्षण केंद्रांमध्ये काम करण्याची संधी मिळते.
4. पुढील पदोन्नतीसाठी चांगला अनुभव मिळतो.
हवे असल्यास मी तुला TOT साठी Presentation Topics, Lesson Plan Sample, किंवा Training Feedback Form चे नमुनेही तयार करून देऊ शकतो.











